Boardsportowy Blog Lifestyleowy

Na wakeboardzie pływam nie od wczoraj. Kilka kompletów sprzętu już zajeździłem. Staram się być na bieżąco, więc sporo czytam i oglądam na temat tego jak się pływa i na czym. Uważam więc, że coś niecoś wiem na ten temat, ale ostatnio miałem okazję zweryfikować swoją wiedzę i doświadczenie w praktyce. Pomogły mi w tym testy desek organizowane przez polskiego dystrybutora kilku marek renomowanych producentów, czyli Wakeshop.pl.

Tak więc zaliczyłem nie tylko całkiem udane pływanie na "drzwiach od stodoły", ale przekonałem się również, jak bardzo flex (czyli twardość i stopień ugięcia deski) flexowi nie równy i to, co u jednego producenta jest już "soft", u drugiego może być jeszcze "stiff" jak sztacheta z płotu i na odwrót. Zrozumiałem też jak wielkie znaczenie ma to, czy deska ugina się pomiędzy wiązaniami czy dopiero na tipach i dlaczego moje własne preferencje są takie a nie inne. 

  

Producenci naprawdę prześcigają się w różnorodnych kombinacjach rozwiązań technologicznych ( i wcale nie jest to marketingowe "mambo jumbo"), ułatwiających progres w najróżniejszych kierunkach, od moich ulubionych jibbów na sliderach, poprzez loty z kickera aż po skoki z krawędzi na płaskiej wodzie. 

    

Pasjonujące wręcz były niekończące się dyskusje z innymi riderami, o tym co im się w danym sprzęcie podobało i co dla nich najlepiej pracuje, przy ich stylu jazdy i jak to się różni od moich spostrzeżeń. Ponadto wiedza i doświadczenie, którymi chętnie dzielili się organizatorzy imprezy to już samo złoto.

  

Nie zamierzam się tu rozpisywać o tym, jaki wakeboard najbardziej przypadł mi do gustu, bo chyba już wiadomo, że dłuższy niż mam teraz, miękki na tipach, sztywny między wiązaniami i z delikatnymi kanałami wzdłuż krawędzi. Pisze o tym wszystkim głównie po to, żeby zachęcić każdego, zwłaszcza osoby mało zaawansowane, do brania udziału w takich imprezach, bo to bardzo rozwijające doświadczenie, nawet jeśli w danym momencie nie planujesz zakupu nowego sprzętu. 

Tak jak wcześniej już napisałem na moim profilu na Instagramie - "wydawało mi się, że coś wiem o sprzęcie wakeboardowym, a teraz już wiem czego nie wiedziałem". Dzięki Wakeshop.pl i Wakepark Gdańsk za promowanie w Polsce tak zajawkowej dyscypliny jaką jest wakeboarding.

Na co zwrócić uwagę?

Przede wszystkim zalecam unikanie dwóch skrajności. Pierwsza z nich to kupowanie czegokolwiek, byle tanio, bo na początek to bez różnicy. Bzdura! Druga to skupianie się na fajerwerkach technologicznych z najwyższej półki, bo będzie łatwiej. Pół prawda! Chciałbym, żeby ten tekst pomógł Ci w podjęciu racjonalnej decyzji, po odpowiedzeniu sobie na kilka podstawowych pytań: 

• gdzie i w jaki sposób zamierzam pływać na wakeboardzie?
• ile ważę?
• jaka długość deski będzie dla mnie optymalna?
• co to jest flex i rocker w desce do wakeboardu?
• jakie wiązania/buty wakeboardowe wybrać?

Wakepark, czy motorówka?

Zastanów się gdzie najczęściej będziesz pływać na wakeboardzie? Jakie możliwości masz w pobliżu miejsca zamieszkania? Czy jest to najeżony przeszkodami wakepark na dużym wyciągu, czy może małe jeziorko w krótkim dwusłupowym kablem i jednym kickerem? A może masz dostęp do porządnej łodzi motorowej i mieszkasz niedaleko sporego akwenu? W zimie dużo skaczesz na snowboardzie i szukasz na wodzie głównie przeszkód, jakby żywcem wyciągniętych ze snowparku? Albo mieszkasz z dala od morza a marzą Ci się loty jak na kiteboardzie? To wszystko ma wpływ na to jakie parametry sprzętu należy uznać za kluczowe. 

Rozmiar deski wakeboardowej

Podobnie jak w przypadku snowboardów czy desek surfingowych, długość wakeboardu dobiera się stosownie do wagi osoby pływającej. Na zbyt krótkiej desce będzie brakować Ci wyporności, potrzebnej do nabierania prędkości i do utrzymania się na wodzie. Zbyt długi wakeboard będzie utrudniał manewrowanie i sprawi, że nie będziesz mieć nad nim kontroli. Dlatego wybierając deskę warto sprawdzić przedział wagowy podany prze producenta. Poniżej znajdują się szacunkowe i bardzo orientacyjne przedziały wagowe. Mogą różnić się w zależności od konstrukcji konkretnego modelu i jego przeznaczenia. 

Deski do wakeparku zazwyczaj będą kilka cm dłuższe, niż te przeznaczone do pływania za motorówką. Wynika to głównie z różnicy rozwijanych prędkości. Na kablu śmigamy relatywnie wolniej i wybijamy się z płaskiej wody lub specjalnych przeszkód, zaś za łodzią osiągamy zwykle wieszą prędkość i skaczemy ze stosunkowo stromego, krótkiego kilwateru. W pierwszym przypadku przyda się nam trochę powierzchni głównie na tipach, czyli "dziobie" i "rufie", która da lepszego popa w górę oraz stabilność na przeszkodach. W drugim ważniejsza będzie długość efektywnej krawędzi między wiązaniami i raczej krótsze tipy, które ułatwią wyjście z fali kilwateru. Niebagatelne znaczenie ma tu też szerokość deski. Węższa będzie bardziej "żwawa", a na szerszej stabilniej pokonasz przeszkody w wakeparku.

Sztywność deski czyli tzw flex

Flex, czyli skłonność deski do uginania się pod ciężarem również będzie istotnie różnił się w zależności od zastosowania sprzętu. Blaty do wakeparku zazwyczaj są bardziej miękkie niż te do śmigania za motorówką, choć nie zawsze musi to być regułą. Producenci prześcigają się w wymyślaniu patentów łączących najbardziej porządane cechy z "obu światów", tworząc bardzo uniwersalne konstrukcje. Na przeszkodach wykonuje się wiele tricków na maksymalnie wygiętej desce. Sztywna raszpla zwyczajnie się do tego nie nada. Ponadto większy flex mocno zmiękcza lądowania na płaską wodę i oszczędza nasze kolana. Z kolei sztywniejszy wakeboard będzie się zachowywał bardziej stabilnie przy większych prędkościach a także lepiej oddawał energię podczas wybicia z krawędzi. Bywa, że stopień ugięcia jest różny w poszczególnych odcinkach deski, żeby maksymalizować efektywność sprzętu w zależności od oczekiwań i stylu jazdy.

Radius czyli rocker

Kiedy położymy wakeboard na płaskim podłożu zauważymy, że nigdy nie jest on zupełnie płaski. Przód i tył unoszą się tworząc wraz ze środkiem deski rodzaj łuku. W zależności od zastosowania i oczekiwań wakeboardy mogą być bardziej płaskie lub bardziej wygięte. W kombinacji z ciągłą (continuous rocker) lub wielostopniową (np. 3 stage rocker) geometrią ugięcia oraz mniejszym lub większym flexem, uzyskuje się deski bardziej zwinne i skoczne lub chętniej wybaczające błędy i bardziej przewidywalne. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że miękka deska z dużym eliptycznym rockerem będzie łatwa w obsłudze i docenią ją zarówno początkujący, jak i miłośnicy slidów i pressów na przeszkodach. Z kolei twardszy 3 stopniowy rocker pozwoli na bardziej agresywne wybicia, które spodobają się przy bardziej zaawansowanych technicznie skokach zarównowno w wakeparku, jak i za motorówką. Sporo jednak zależy od umiejętności i indywidualnych upodobań.

Base czyli ślizg

W tym miejscu warto wspomnieć również o ślizgu, czyli spodniej części deski. Na rynku spotkać można modele zupełnie gładkie jak i z mniejszą lub większą ilością wcięć oraz przetłoczeń. Te ostatnie to tzw channel'e, które poprawiają stabilność deski w skręcie i przy wybiciu z krawędzi. Podczas pływania za motorówką najczęściej dodatkowo stosuje się również tzw finy, czyli stateczniki poprawiające precyzję i efektywność "ostrzenia" na krawędzi. Wakeboardy przeznaczone do katowania przeszkód w wakeparku wyposażone są w specjalne wzmocnienia (warstwa od spodu i krawędzie), wydłużające żywotność ślizgu, który musi być odporny na ścieranie i uderzenia. Tak więc jeśli oczekujesz dużo luzu na wodzie i ślizgów na przeszkodach jak po maśle, wybierz model z gładkim i "kuloodpornym" dnem. Zaś gdy jesteś przede wszystkim "lotnikiem", demonem prędkości i potrzebujesz więcej precyzji, zapewne zdecydujesz się na model z kilkoma channelami. Oczywiście nie zawsze musisz poświęcić jedno kosztem drugiego, bowiem nie brakuje modeli łączących w sobie wiele cech, pozwalających na bardziej bezkompromisową jazdę. Wszystko zależy od Twoich upodobań i zasobności portfela.

Wiązania do wakeboardu

Warto pamiętać, że stopień elastyczności wiązań powinien współgrać z powyżej opisanym flexem deski. Po szczegóły, podobnie jak w przypadku blatów, odsyłam za każdym razem do specyfikacji technicznej konkretnego produktu.

Zasadniczo rozróżniamy wiązania otwarte i zamknięte oraz jedno i dwuczęściowe. Najczęściej ten element wyposażenia wygląda jak wysoko sznurowane buty przykręcone do deski i w dużej mierze tak właśnie jest. 
Często spotykana w wypożyczalniach konstrukcja tzw. "open toe", przypomina buty snowboardowe z obciętymi noskami. Palce stóp choć w pełni podparte, wystają na zewnątrz, dzięki czemu kilka osób w zbliżonym zakresie rozmiarowym może korzystać z tych samych wiązań. Jest to dobre rozwiązanie dla początkujących lub użytkujących ten sam sprzęt z rodziną i przyjaciółmi. Jak każde "uniwersalne" rozwiązanie ma ono swoje wady. Objawiają się one głównie nienajlepszym trzymaniem stopy, co wraz z rozwojem umiejętności zaczyna wpływać negatywnie na precyzję wykonywanych ewolucji i bezpieczeństwo. 
Osoby nieco bardziej zaawansowane i chcące rozwijać swoje "skille" zazwyczaj decydują się na "zamknięte" buty. Bedą one dopasowane pod konkretny rozmiar i wyposażone w szereg patentów, umożliwiający prawidłową ruchomość stawu skokowego, przy zachowaniu maksymalnego wsparcia i precyzyjnego przenoszenia nacisku na odpowiednie strefy deski. Tego typu wiązania mogą mieć zintegrowany lub wyjmowany but wewnętrzny, tak jak np w butach narciarskich lub snowboardowych. Pozwala to uzyskać jeszcze większe wsparcie dla stawów skokowych i kolan a także dodatkowo zabezpiecza stopy po wyjęciu z buta, ponieważ pozostaną "ubrane" w tę wewnętrzną część podczas wychodzenia z wody i poruszania się po brzegu.
Kolejnym krokiem w kierunku maksymalizacji komfortu i zabezpieczenia kończyn przed urazami jest konstrukcja składająca się z wiązania, do którego wpina się but przy pomocy specjalnych pasków, zupełnie jak na snowboardzie. Krótko mówiąc, dla każdego coś miłego w zależności od oczekiwań i zasobności portfela. 

Budżet 

Nie ma co ukrywać, że systematycznie uprawianie wakeboardingu swoje kosztuje. Poza skompletowaniem odpowiedniego sprzęty pływającego trzeba się też zaopatrzyć w kamizelkę asekuracyjną, odpowiedni kask i najczęściej również neoprenową piankę, jak do surfingu. Ponadto karnety na wyciągi również nie należą do najtańszych. Zaś sesje za motorówką to już zazwyczaj przysłowiowe "miliony monet". Dlatego na początek polecam korzystanie z usług wypożyczalni, gdzie wyposażenie w sprzęt pływający i ochronny dostępne jest za niewielką dopłatą do kosztu przejazdu lub czasami może być nawet wliczone w cenę. Jeśli jednak zdecydujesz się na zakup własnego sprzętu, pamiętaj że wydatek ten rozłoży się na kilka długich sezonów użytkowania. Możesz także poszukać ofert z drugiej ręki, ale zalecam tu daleko posuniętą ostrożność. Osobiście przy zakupie sprzętu sportowego, podobnie jak samochodu, zazwyczaj wyznają zasadę, że chcąc kupić deskę dobrą i tanią,  najprawdopodobniej trzeba będzie nabyć dwie ;) 

Jeśli masz pytania odezwij się do mnie na Facebooku lub Instagramie. Postaram się pomóc zgodnie z moją najlepiej pojętą wiedzą i doświadczeniem. Jak czegoś nie będę wiedział, to odeślę Cię do kogoś mądrzejszego ;)

Do zobaczenia na wodzie!

Nie posmarujesz nie pojedziesz - ta stara prawda ludowa jest bardzo aktualna do dziś i nie tylko na śniegu. Niewiele jest gorszych momentów na stoku niż ten, w którym orientujesz się, że deska zwalnia przy każdym skręcie, ślizga się na lodzie lub po prostu klei się do niej śnieg i sprzęt zwyczajnie nie jedzie. W skrajnym przypadku może się to skończyć niezłą kraksą, spowodowaną przez tzw. "niedolot" na skoczni albo niekontrolowany poślizg na lodzie. Żeby tego uniknąć warto regularnie dbać o stan ślizgu i krawędzi swojej deski snowboardowej.

Przede wszystkim zachęcam do oddawania przynajmniej raz czy dwa razy na sezon swojego sprzętu w ręce specjalistów w profesjonalnych serwisach narciarskich i snowboardowych. Trochę to kosztuje, ale warto czasem poddać deskę fachowemu tuningowi, zwłaszcza jeśli brakuje nam doświadczenia, czasu i odpowiednich narzędzi. Niemniej jednak nie zawsze mamy możliwość lub środki by skorzystać z usług ski serwisu. Poza tym myślę, że dobrze jest wiedzieć na czym taki zabieg polega i umieć go wykonać we własnym zakresie, bo nie jest to aż tak skomplikowane, jak mogłoby się wydawać. Warto tylko pamiętać by zabezpieczyć powierzchnię, na której będziemy pracować i zadbać o dobre wietrzenie, bo to jest zwyczajnie brudna i intensywnie pachnąca robota.

Niezbędne akcesoria

Po pierwsze potrzebujemy odpowiedneigo smaru. Mówię o takim wosku w kostce, który rozsmarowuje się po powierzchni ślizgu na gorąco, przy pomocy żelazka. Na rynku dostępnych jest też wiele specyfików przystosowanych do aplikacji na zimno, ale traktowałbym je jako "ostatnie deski ratunku" w sytuacji kiedy nie mamy już absolutnie innego wyjścia. Lepiej posmarować tak niż wcale. Stosowanie wyłącznie takich "nawilżaczy" na dłuższą metę jest raczej niewskazane z uwagi na ich krótkotrwałą skuteczność i prawie zerową ochronę przed utlenianiem ślizgu. Takie coś, co przypomina suchy biały nalot wzdłuż krawędzi to właśnie jeden z pierwszych objawów tego zjawiska. Tak więc kupujemy smar w kostce, przeznaczony do zakresu temperatur i rodzaju śniegu na którym zamierzamy jeździć. Trochę innego smaru użyjemy na wiosennym mokrym i wolnym śniegu a zupełnie innego na zmrożonym "sztruksie" lub puchu w środku zimy. Na etykiecie znajdują się zawsze wszystkie niezbędne informacje dotyczące zastosowania danego wosku.

 

Po drugie przyda się jakieś żelazko z regulacją temperatury. Warto zakupić specjalistyczne do zastosowań narciarsko-snowboardowych, ale zwykłe do prasowania (tylko bez funkcji pary) też da radę, ale trzeba pamiętać, że potem nie będzie się już nadawało do ubrań.

Po trzecie cyklina. Przyda się zarówno do usuwania nadmiaru zbędnego smaru po całym zabiegu, jak i do oczyszczania z resztek starego wosku przed przystąpieniem do opisywanych tu czynności. Przyda się jeszcze kilka innych drobiazgów, o których będzie jeszcze mowa poniżej, ale te trzy pierwsze są moim zdaniem najistotniejsze. 

Oczyść ślizg

Można zaopatrzyć się w specjalistyczny płyn do czyszczenia ślizgów, ale nawet zwykły denaturat powinien dać sobie radę z usunięciem większości brudu, którego nie chcemy przecież "wtopić" w nasz ślizg. Resztę załatwimy cykliną. Można też zastosować specjalną miedzianą szczotkę, a to już nieco wyższy poziom wtajemniczenia dla prawdziwych nerdów. 

Smaruj na gorąco

Z rozgrzanym do około 120 stopni żelazkiem należy postępować ostrożnie i mam tu na myśli nie tylko ryzyko oparzenia (niektórzy nawet zalecają robocze rękawiczki), ale przede wszystkim realne niebezpieczeństwo uszkodzenia ślizgu w wyniku jego przegrzania. 

 

Gdy rozpuszczamy smar, przykładając kostkę do gorącej stopy żelazka, po której powinien on swobodnie ściekać na ślizg, warto zwrócić uwagę, czy to ustrojstwo nie zaczyna nam przypadkiem dymić. To by znaczyło, że temperatura jest zbyt wysoka i pod żadnym pozorem nie należy tak mocno rozgrzanego żelazka przykładać do deski. Jeśli wosk topi się spokojnie jak przy andrzejkowych wróżbach a jego kropelki i strużki pokrywają już w miarę regularnie całą powierzchnię ślizgu, można przystąpić do rozsmarowywania całego tego dobrodziejstwa przy pomocy żelazka. Wyczucie co do precyzyjnego dawkowania smaru przychodzi z czasem, więc na początku zazwyczaj daje się go trochę za dużo, ale to nie szkodzi, bo nadmiar i tak zostanie na koniec scyklinowany. Ruchy żelazka powinny być płynne, długie i zdecydowane. Podczas tego "prasowania" warto zastosować lekki nacisk, chociaż czasem sam ciężar narzędzia już robi robotę. Jeśli smar zostanie solidnie i równomiernie rozsmarowany po całej desce, to znaczy, że najważniejszą część mamy już za sobą. W trakcie pracy warto od czasu do czasu przyłożyć rękę do strony wiązań i sprawdzić czy deska się nie przegrzewa. Jeśli w jakimś miejscu zaczyna być bardzo ciepła to lepiej już omijać żelazkiem fragment ślizgu na tej samej wysokości, dopóki się nie ochłodzi.

Wycyklinuj i wyszczotkuj ślizg

Po zakończonym "woskowaniu", zanim przejdziemy do usuwania nadmiaru smaru, zostawmy deskę na boku do zupełnego wystygnięcia. Niektórzy zalecają cyklinowanie dopiero następnego dnia, ale sądzę, że w zależności od temperatury w pomieszczeniu powinno wystarczyć mniej więcej pół godziny. 

 

Przy użyciu plastikowej cykliny i nie szczędząc sił rękach ściągamy skrzętnie wszystko to, czego ślizg nie wchłonął. Po tym zabiegu powinniśmy ujrzeć gładką i pięknie "natłuszczoną" powierzchnię. Warto też usunąć nacieki ze smaru na krawędziach deski. Służy do tego nacięcie znajdujące się w jednym z rogów cykliny. Następnie, jeśli mamy specjalną szczotkę do polerowania, to szlifujemy nią ślizg aż do pełnego wygładzenia. Alternatywnie można do tego celu użyć np. flanelowej szmatki. Tak czy owak przyda się na czymś dobrze zablokować deskę, bo ten finalny już zabieg wykonuje się przy użyciu sporej siły. 

Co z ostrzeniem krawędzi?

Zauważyłem, że ten temat jest mocno kontrowersyjny, więc zostawiłem go na sam koniec. Wiele osób zupełnie nie zawraca sobie tym głowy a znam i takie, które z pełną premedytacja stępiają krawędzie pilnikiem bezpośrednio po zakupie. Ma to swoje uzasadnienie w przypadku, gdy zamierzamy naszej deski używać wyłącznie do katowania ulicznych rurek i murków niczym skejci na deskorolkach, ale mimo wszystko osobiście odradzam aż tak drastyczne metody "tuningowe".  

Ostrzenie jest trochę trudniejszym zabiegiem, wymagającym nieco wprawy i precyzji. Podobnie jak w przypadku smarowania, w pierwszej kolejności zalecam oddanie naszych krawędzi w ręce profesjonalistów, którzy zwykle zadadzą kilka kontrolnych pytać, żeby wiedzieć jak przygotować sprzęt do konkretnych zastosowań na stoku, w snowparku itd. Jeśli jednak masz ochotę zrobić to samemu, to zachęcam do czytania reszty tekstu.

przykładowe ostrzałki

UWAGA! Przede wszystkim ostrzenie zawsze wykonuje się przed smarowaniem (nigdy na odwrót!), żeby nie zniweczyć efektów pracy nad ślizgiem.

 

Do tego celu należy się zaopatrzyć w porządną ostrzałkę z regulacją kąta ostrzenia. Jeszcze lepiej jeśli ten przyrząd będzie nam umożliwiał ostrzenie krawędzi zarówno od boku jak i od dołu. W zależności od indywidualnych preferencji, krawędź boczną ostrzymy pod kątem między 88 a 89 stopni. Zaś dolną, od strony ślizgu możemy "podciąć"o około 0,5 stopnia. Taki układ pozwoli na dobre "wgryzanie się" na zmrożonym i twardym śniegu ale jednocześnie powinien nieco uchronić nas przed niekontrolowanym wcinaniem krawędzi na przeszkodach. Tzw. "złapanie krawędzi" to nic przyjemnego, o czym każdy snowboarder prędzej czy później przekona się w mniej lub bardziej bolesny sposób. To niestety nieuniknione.

Zanim jeszcze przystąpimy do samego ostrzenia warto usunąć z krawędzi zadziory i rdzę przy pomocy raszpli (pilnik o większych zębach niż zastosujemy przy docelowym tuningu krawędzi) lub specjalnego kamienia szlifierskiego. 

Docelowe ostrzenie wykonuje się możliwie długimi ruchami wzdłuż krawędzi, dociskając cały czas równomiernie pilnik do krawędzi deski. Jeśli pozwolimy by pilnik nam odskakiwał, albo zjeżdżał z krawędzi, to zamiast ją naostrzyć możemy ją jeszcze bardziej pokancerować. Może to też oznaczać, że krawędź nie została wystarczająco "potraktowana" raszplą, lub jest po prostu mocno uszkodzona. Wtedy warto rozważyć udanie się do specjalisty.

No dobra, a w którym miejscu krawędzi należy zakończyć ostrzenie? Oczywiście nie ostrzymy deski dookoła, tylko kończymy mniej więcej na wysokości punktów, gdzie deska efektywnie styka się ze śniegiem podczas jazdy. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Sporo zależy od indywidualnych preferencji. Jeśli na stoku z dużą prędkością wycinasz podkręcone carvingowe łuki, to pewnie wolisz krawędź zaostrzoną bardzo daleko, żeby deska nie "puściła" w najbardziej krytycznym momencie skrętu. Jeśli wolisz freestyle i tricki na przeszkodach, to przyda Ci się czasem nieco kontrolowanego ześlizgu, bez zbędnej "zacinki", o której wspominałem powyżej. Wtedy relatywnie najostrzejsza krawędź potrzebna głównie pod wiązaniami i pomiędzy nimi. Ja zwykle na górce mam w kieszeni kawałek drobnoziarnistego papieru ściernego i jeśli po naostrzeniu czuję, że krawędź chwyta mi za daleko, to delikatnie ją zatępiam. W dobie dostępności najróżniejszych profili desek, tych wszystkich rockerów, camberów i hybryd, warto porozmawiać z obeznanym serwisantem, lub poświęcić trochę czasu i uwagi by samemu nabrać doświadczenia. Wybór należy do Ciebie.

To co? Deska gotowa - możemy iść na stok! 

Zamaj